اقتصاد کاره ای ( اقتصاد مبتنی بر freelance ) ؛ راهکاری برای بهبود اقتصاد کشور

در این نوشتار ابتدا تعریفی از کاره ارائه می‎دهیم و به بررسی وضعیت فعلی اقتصاد و اشتغال در کشور می‌پردازیم. سپس سعی می‌کنیم با بهره‌گیری از مفهوم کاره و پرداختن مختصر به جنبه‌های مختلف آن، راه‌کاری را به منظور حرکت در جهت بهبود اوضاع اشتغال کشور ارائه دهیم.

کاره معادلی است که برای واژه‌ی انگلیسی gig انتخاب شده است. کاره به کارها و خدماتی با اندازه‌های کوچک و متوسط گفته می‌شود که برگرفته از استعدادها، مهارت‌ها و توانمندی‌های فردی اشخاص بوده و می‌تواند توسط سایرین مورد استفاده قرار گرفته و خلق ارزش کند.

اکنون بیش از پنج سال از آغاز بحران مالی و ظهور مشکلات متعاقب آن در اقتصاد ایران می‌گذرد و کشور ما در این مدت یکی از بالاترین نرخ‌های بی‌کاری را در تاریخ خود تجربه کرده است؛ به گونه‌ای که آمارهای رسمی مرکز آمار ایران از نرخ بی‌کاری ۱۱ درصدی در سال ۹۴ حکایت دارند (این نرخ در میان زنان به ۱۹٫۴ درصد می‌رسد). اما در همین شرایط نیز بارقه‌هایی از امید وجود دارد. تحولی که هر چند آهسته، اما به طور قطع در اقتصاد در حال شکل‌گیری است؛ ظهور نوعی کاملا متفاوت از اقتصاد؛ در راستای اقتصاد مقاومتی.

نیروی کار و کاربلدان شامل کارآفرینان و آزادکاران (freelancers) به سرعت در حال رشد هستند و می‌توانند به زودی به بخش بزرگی از نیروی کار کشور تبدیل بشوند. اگرچه این تغییر بزرگ (گسترش نفوذ رویکرد freelance در جامعه) را می‌توان به طور قطع در نتیجه‌ی نیروهای اقتصادی در چند سال گذشته و به خصوص در وضعیت رکود تورمی فعلی دانست، با این حال باید به این هم توجه داشت که همزمان شاهد یک جابجایی در نگرش مردم و نیروهای کار نیز بوده‌ایم.

از گذشته تا امروز

در گذشته، موفقیت به صورت توانایی باقی ماندن در یک شرکت برای یک مدت طولانی و طی نمودن نردبان ترقی در همان شرکت تعریف می‌شد. هدف افراد این بود که به سطوح بالای سازمان دست یابند، برای خود حقوق و مزایایی جمع‌آوری و پس‌انداز نمایند تا دوران بازنشستگی آرام و بی‌دغدغه‌ای داشته باشند.

اما امروزه، مسائل تغییر کرده است. اگر شما هر سه-چهارسال شرکت محل فعالیت خود را عوض نکنید، نمی‌توانید در مسیر شغلی‌تان رشد داشته باشید. در گذشته اگر شما می‌گفتید که یک مشاور و یا آزادکار ( فرد خوداشتغال – فریلنسر – freelancer ) هستید، مردم با تعجب به شما می‌نگریستند؛ چنان که گویی مشکلی داشته‌اید که مجبور بودید چنین شغلی را برگزینید! احتمالا آنها گمان می‌کردند که شما در یافتن شغل ناتوان بوده‌اید یا در گذشته کارمند خوبی نبوده‌اید! امروز، مشاوره یا آزادکاری ( انجام کارهای برون سپاری شده – فریلنسینگ – freelancing ) همزمان برای چند کسب‌وکار، موجب افتخار و مباهات افراد بوده و نشان می‌دهد که آن شخص چقدر ارزش‌آفرین است. بسیاری از شرکت‌ها به دنبال این افراد «به غایت حرفه‌ای» هستند تا مشکلاتشان را حل نمایند؛ مشکلاتی که تیم‌های تمام‌وقت آنها در حل‌شان ناتوان بوده‌اند. البته از نگاهی دیگر هم ممکن است این شرکت‌‌ها به دنبال صرفه‌جویی مالی از طریق عدم استخدام تمام‌وقت متخصصان سطح بالا (که گران هم هستند) و به‌کارگیری آنها فقط در پروژه‌های خاص باشند.

کار کردن در خانه یا در کافه، و راه‌اندازی کسب‌وکار با تیم‌هایی از مشاوران و آزادکارانی ( فریلنسرهایی ) که ارتباط با آنها فقط به صورت آنلاین انجام شده، همه نشان‌دهنده‌ی «خلاقیت» و «سازگاری» است که از الزامات محیط‌های کاری امروزی شناخته می‌شود. مهم‌تر از همه، نتایج مطالعات مختلف روزبه‌روز بیشتر از آن حکایت می‌کنند که افرادی که بین کار و زندگی خود توازن و تعادل برقرار می‌کنند و به کاری مشغول می‌شوند که به آن علاقه‌مندند، علاوه بر تمرکز و بهره‌وری بالاتر، ارزش بیشتری را نیز برای مشتریان و کارفرمایان خود فراهم می‌آورند.

این افراد و کاربلدان چه کسانی هستند؟

آنها هنرمندان و طراحان را شامل می‌شوند؛ هم‌چنین، نویسندگان، ویراستاران و مترجمان، سازندگان کلیپ‌های ویدئویی و انیمیشینی، حرفه ای های حوزه‌ی موسیقی، برنامه نویسان، متخصصان مدیریت، ارائه‌دهندگان خدمات دفتری و مشاورین را. آنها دوستان ما، و فرزندان ما هستند، و تا ده سال دیگر، می‌توانند همه را شامل شوند. اجازه دهید پس از این، از این شکل جدید نیروهای کاری و این مدل جدید انجام کار و ارائه‌ی خدمت که مبتنی بر انجام و تبادل کاره هاست، با عنوان اقتصاد کاره‌ای یاد کنیم.

انجام میدم؛ راهکاری نوآورانه برای پیاده سازی رویکرد freelance در ایران

چیزی که در این شرایط مورد نیاز است، یک بستر امن برخط (online) است؛ مرکزی برای تبادل آسان خدمات. بستری که به طور خاص برای این طراحی شده که فریلنسرها و فروشندگان را از یک سو و کسب و کار ها و خریداران خدمات را از سوی دیگر به هم ارتباط دهد. یک چنین بستر و پلتفرمی باید به عنوان موتور محرک رشد و توسعه‌ی کسب‌وکارهای نوپا به کمک اقتصاد کاره ای بیاید. ما در «انجام میدم» سعی کرده‌ایم به شکلی درخور به نیازمندی‌های موجود در این حوزه پاسخ دهیم.

«انجام میدم» قرار است مأمنی باشد برای توسعه‌ی رویکرد freelance ، برندسازی فردی و هویت حرفه‌ای افراد؛ محلی برای معرفی مجرب‌ترین، حرفه ای ترین، و خلاق ترین استعدادهای کشور. اینجا محلی‌است برای پیشبرد کسب و کار ها، جایی که افراد در کنار هم فرهنگ و ارزش‌های اقتصاد کاره ای را شکل می‌دهند و تقویت می‌کنند، و جایی است که موفقیت به واسطه‌ی نظرات و دیدگاه‌های مثبت تشویق می‌شود و برای ادامه‌ی کسب و کار دلگرمی می‌دهد.

به تدریج اما به طور قطع، این پلتفرم و پلتفرم‌های دیگر این چنینی پلی می‌سازند بین سازمان‌های سنتی و اقتصاد جدید در حال شکل‌گیری، و شاید در عصری که اقتصادها به طور پیوسته به واسطه‌ی فناوری‌های جدید و سایر تغییرات بزرگ مورد دگرگونی قرار می‌گیرند، اقتصاد کاره‌ی که در راستای اقتصاد مقاومتی حرکت می‌کند، خود به موتوری بدل شود برای انتقال اقتصاد و جامعه به سمت توسعه و به‌روز نگاه داشتن آن.

و به این ترتیب، نیروهای کار و فریلنسرهای ایرانی در هر جایی، باز هم انگیزه‌ای برای سرور خواهند داشت.