چطور برنامه ریزی درسی مناسبی داشته باشیم؟
هیچ کاری بدون برنامه ریزی، فعالیتی کامل نخواهد بود. به ویژه مسائل درسی و تحصیلی که زمان در آن‌ها مهم است. برنامه ریزی به روشن شدن اهداف کمک می‌کند. زمانی که فرد اقدام به تهیه‌ی یک برنامه‌ی تحصیلی برای خود می‌کند، توجه بیش‌تری به اهداف برنامه مبذول می‌دارد و این کمک می‌کند تا شناخت بیش‌تری از اهداف پیدا کند و آن‌ها را دسته‌بندی کند.
به علاوه برنامه ریزی از اتلاف زمان و انرژی جلوگیری می کند و به فرد کمک خواهد کرد استفاده‌ی مفید‌تری از مدت زمانی که در اختیار دارد، کند و انرژی و توان ذهنی خود را بیهوده به هدر ندهد.
در ادامه نکاتی برای برنامه ریزی بهتر را برای شما آورده ایم:
اهداف خود را روشن کنید
برای برنامه ریزی در کلیه‌ی امور باید اهداف دقیق و روشنی داشته باشید. این مسأله در برنامه ریزی درسی حائز اهمیت فراوان‌تری است. برای خود روشن کنید اهداف بلند‌مدت شما، کدام‌ها است؟ اهداف کوتاه‌مدت شما کدام‌ها هستند؟ مثلاً هدف بلند‌مدت قبولی در رشته‌ی حقوق دانشگاه تهران و هدف کوتاه‌مدت، مطالعه‌ی فلان درس در این هفته.
اهداف خود را زمان‌بندی کنید
زمان دقیقی برای هر یک از اهداف کوتاه مدت تعیین کنید. مثلاً تعیین کنید که مطالعه‌ی چه درسی را در چه مدت زمانی به اتمام خواهید رسانید.
مطالعه‌ی دروس را به صورت موازی انجام دهید
برخی از افراد از شیوه‌ی مطالعه‌ی تک‌درسی استفاده می‌کنند. مثلاً یک هفته برای یک درس. این شیوه موجب خستگی ذهنی و کاهش بازده‌ی یادگیری در آن‌ها می‌شود. به جای روش تک‌درس از شیوه‌ی موازی استفاده کنید. به این ترتیب که دو یا سه درس را برای مدت زمان معین انتخاب کنید و مطالعه کنید. به این ترتیب خواهید توانست از خستگی ذهنی جلوگیری کنید. هر چقدر تنوع در زمان‌بندی مطالعه‌ی این دروس بیش‌تر باشد، به همان اندازه از خستگی ذهنی بیش‌تر جلوگیری خواهد شد.
تناسب میان دروس را رعایت کنید
در برنامه ریزی برای مطالعه‌ی دروس خود، تناسب، مسأله‌ی مهمی است. به عبارتی تنوع در انتخاب دروس نیز مهم است. انتخاب درس‌های فیزیک، شیمی و ریاضی در یک مدت زمان مشترک، کارآیی خوبی نخواهد داشت. همه‌ی آن‌ها با انواع فرمول‌ها سر و کار دارند و این تداخل مطلب را پیش خواهد آورد. بنابراین بهتر است در بین آن‌ها از دروسی مثل ادبیات، معارف و زیست‌شناسی ویا زبان استفاده کنید.
استراحت را در برنامه ریزی خود فراموش نکنید
در هنگام مطالعه، تمام وقت خود علاوه بر استراحتی که در هر ۷۵ و یا ۹۰ دقیقه یک‌بار انجام می‌دهید، در انتهای هر هفته نیز چند ساعت را برای استراحت در فضای بیرون از خانه در‌نظر بگیرید تا ذهن‌تان خسته نشود، همچنین نیروی مضاعفی کسب می‌کنید که در هفته‌ی آینده کارآیی بیش‌تری داشته باشید.
واحد‌های مطالعاتی خود را بین ۷۵ تا ۹۰ دقیقه در‌نظر بگیرید
در بین واحد‌های مطالعاتی خود حتماً ۱۵ دقیقه استراحت کنید. بر‌اساس یک اصل روان‌شناسی، مطالبی که در ابتدا و انتهای واحد مطالعاتی خوانده می‌شود، بهتر به یاد آورده می‌شود. به همین دلیل زمان واحد مطالعاتی شما باید بین ۷۵ تا ۹۰ دقیقه باشد. البته یادتان باشد، واحد مطالعاتی کوتاه‌تر نیز نظم فکری شما را بر‌هم خواهد زد.
درس هر روز همان روز خوانده شود
بر اساس اصل روان‌شناسی اگر درسی که یاد می‌گیرید را در ۲۴ ساعت بعد مرور کنید، ۱۰۰درصد مطالب یادتان می‌ماند اما اگر آن را مرور نکنید، تا ۸۰ درصد آن‌ها را فراموش می‌کنید. پس در برنامه‌ی خود برای هر روز، درسی که دارید را، نیز باید قرار دهید.
مطالعه‌ی اختیاری و مطالعه‌ی آزاد
یک برنامه همیشه در حد یک برنامه است. معجزه در اجرای آن است. برای این‌که احتمال اجرای یک برنامه را افزایش دهیم، باید تا حد امکان برنامه‌ی تهیه‌شده، انعطاف‌پذیر باشد. به همین منظور، در انتهای هر روز، حدود ۶۰ دقیقه را برای جبران عقب‌ماندگی‌های روزانه در نظر بگیرید. به این معنی که اگر نتوانستیم طبق هدف‌گذاری‌ها، مبحث را به اتمام برسانیم، آن را کنار بگذاریم و به سراغ زنگ بعدی می‌رویم و در انتهای روز، عقب‌ماندگی‌های کوچک هر زنگ را کنار هم جبران می‌کنیم. اما برای جبران زنگ‌هایی که به دلیل‌های مختلف، نمی‌توانیم آن‌ها را انجام دهیم، باید در انتهای هفته، ۲ و یا ۳ واحد اختیاری قرار دهیم تا بتوانیم عقب‌افتادگی‌های‌مان را در آن واحد جبران کنیم.
در پایان این مژده را به شما می دهم که علاوه بر به کارگیری نکات بالا، می توانید از کمک کاربلدان «انجام میدمی» هم در این زمینه کمک بگیرید تا هر روز موفق تر از دیروز باشید!
